• https://www.facebook.com/groups/1640102659565723/1646787298897259/?ref=notif&notif_t=group_activity

Kurban

KURBAN

Kelime olarak İbrani dili olan Aramicede Korban  Arapçaya ise Kurb, Türkçe ye ise de Kurban olarak geçmiştir. Yani kelimenin kökü Aramicedir  ve günümüze Arapça üzerinden Türkçeleşerek bu güne ulaşmıştır. 

Kurban kelimesi Arapça' da "yaklaşmak, yakın olmak" anlamına geliyor. Genel olarak da Allaha yakınlaşmaya vesile olan onun rızasına ermek niyetiyle kesilen canlı hayvan demektir.

Kurban olayı, neredeyse insanlık tarihi kadar eskidir. Tek tanrılı dinlerden öncede vardı. Bazı ilkel dinlerde kurban olarak tahıl ve benzer yiyecekler kurban olarak sunulurken, bazılarında da insanlar kurban olarak sunuluyordu.

Şuan bildiğimiz kurban, İbrahim peygamberin döneminde ortaya çıkmıştır. İbrahim peygamber, Allah'a şirk etmemesi ile bilinir ve tarih bakımından "tek tanrılı dinlerin" atası olarak kabul edilir.

İbrahim firavunun emri ile mısırı terk etmiş ve yanındaki kabilesi, malı ve mülkü ile şimdiki Kabe topraklarına yakın Mina denilen yere eşi Sara ile 90 yaşlarında  yerleşmiştir. İbrahim bir oğlu olduğunda onu Allaha kurban edeceğini söylemiş ve daha sonra bir erkek çocuğu olmuş (Oğlunun adı İslam dininde İsmail, Tevrat ve İncil de İshak olarak geçer)  çocuğu  12 yaşına geldiğinde üst üste 3 kere rüyasında oğlunu kurban vermesi gerektiğini görmüş  bunu oğluna açıklamış oğlu da razı olduğunu söylemiş ve oğlunu kurban edeceği zaman gökten Cebrail bir canlı koç ile gelerek çocuğu yerine koçu kurban etmesini söylemiş ve İbrahim oğlu yerine koçu kurban etmiştir.

Saffat Suresi 103-106: "Her ikisi de teslim olup, onu alnı üzerine yatırınca: Ey İbrahim! Rüyayı gerçekleştirdin. Biz iyileri böyle mükâfatlandırırız. Bu, gerçekten, çok açık bir imtihandır, diye seslendik."

İslamiyet te ve diğer tek tanrılı dinlerde, Zilhicce ayının 10. Günü kurban kesilerek kutlanan gün bayram olmuştur.

Kurban İslamiyet’te Vaciptir/Sünnettir, Yahudilerde ise Tanrının emridir,  Hristiyanlıkta ise kutsal olan ekmek ve şarap ile kurban şekil değiştirmiş buna göre; İsa` nın kendisini insanlığa feda etmesi kurban yerine geçmiş şarap kanını ekmek ise bedenini temsil etmektedir. Bu nedenle Hristiyanların dini ibadetlerinde ekmeğin şaraba batırılıp yenilmesi kutsaldır.

Alevi inancında kesilen kurbanlar;

Kurban Bayramı Kurbanı – Kurban Bayramında kesilen kurban.

Görgü Kurbanı - Görgü cemlerinde kesilir. Sadece  musahipli canların katıldığı cemlerdir.

Birlik Kurbanı – Birlik cemlerinde kesilir.

Matem Kurbanı - 12 günlük Yas-ı Matem orucundan sonra yapılan Lokma amaçlı kurban-Aşure

Düşkünlük Kurbanı - Yoldan düşmüş bir insanın düşkünlüğünün kaldırılması için kesilen kurban                  

Abdal Musa Kurbanı - Abdal Musa Cemlerinde kesilen kurban

Dardan İndirme Kurbanı - Hakka yürüyen bir canın hayrını vermek için kesilen cem ibadetinde kesilen kurban  

Musahiplik Kurbanı - Yola girişte tutulan Musahiplik ceminde kesilen kurban

Kirvalık Kurbanı - Sünnet yapılırken kesilen kurban

Adak Kurbanı - Kutsal görülen bir yere gidildiğinde dileğin gerçekleşmesi için kesilen kurban

Hızır orucu Kurbanı - Her yıl yapılan ve Şubat ayının 13.14.15 inde tutulan Hızır Orucu kurbanı

Sultan Nevruz Kurbanı - Hz Ali`nin doğum günü olan Sultan Nevruz Ceminde  kesilen kurban

Hıdırellez Kurbanı - 6 Mayıs ta  Hıdırellez Bayramında kesilen kurban.

 

Kurbanlarının etini, ihtiyaç sahiplerine, akraba ve komşulara dağıtırlar.

Cemlerde kesilen kurbanların etleri dualandıktan sonra “rıza lokması” olarak dağıtılır.

Kurban kesilirken aşağıda yer alan Kurban Tığlama (kesme) duası yapılır:

“Bismillâhi Allahu ekber, tekbir Allahu ekber, tekbir Allahu ekber, kurban-ı Halîl (Bu kurbanı Halil

İbrahim Peygamberin kestiği kurban niyetiyle kesiyorum.),

ferman-ı Celîl (Allah’ın emri olduğu için kesiyorum.),

tığ-ı Cebrail (Cebrail’in İbrahim Peygambere getirdiği kurban niyetiyle kesiyorum.),

itaat-ı İsmail (İsmail’in, babası İbrahim’e ettiği itaati hatırlamak ve ona uymak için kesiyorum)

Bismillâhi Allahu ekber, Allahu ekber, lâ ilâhe illallâhu vallahu ekber, Allahu ekber ve lillâhi’l-hamd. (Kendisinden başka  ilah olmayan, hamt kendisine mahsus olan Allah’a ibadet etmek niyetiyle kesiyorum.)”

 

Kurban kesildikten sonra şöyle dua edilir:

Kurbanlarımız kabul, muratlarınız hasıl ola. Dergâh-ı izzetine yazılmış ola. Dildeki dileklerinize, gönüldeki muratlarınıza vasıl ola. Kurbanlarınız kazaya kalkan, belaya bekçi ola. Duası bizden, kabulü de Allah’tan ola.

Gerçeğe Hû…


(Eylül 2015)


Yorumlar - Yorum Yaz